آب بندی چاله آسانسور

آب بندی ساختمان به خصوص چاله آسانسور ازجمله حساس ترین مسائل در صنعت ساختمان است و معمولاً در مناطقی که سطح آب زیرزمینی بالاست، یکی از مشکلات عدیده سازندگان محسوب می شود.

چاله آسانسور چیست؟

چاله آسانسور (Elevator Shaft) به عنوان یک عبارت مهندسی در صنعت آسانسور به معنای شیبانه ای عمیق و عمودی است که برای نصب و عملکرد آسانسور ایجاد می شود.

به قسمت پایین چاه آسانسور که در زیر پایین ترین طبقه آسانسور قرار دارد چاهک یا چاله آسانسور گویند.

در چاهک آسانسور قطعات مختلفی نصب می شود مثل ضربه گیرهای کابین آسانسور، ضربه گیرهای وزنه تعادل ، پایه های ریل های راهنمای کابین ، فلکه کششی سیم بکسل ، گاورنر آسانسور ، فلکه کشش زنجیر جبران آسانسور و البته چراغ روشنایی ته چاهک همراه با نردبان.

وجود این نوع از تجهیزات که فلزی و اکثراً وابسته به برق هستند، اهمیت آب بندی ساختمان را به خوبی نشان میدهند.

نام های دیگر چاله آسانسور

چاله آسانسور یک اصطلاح معمول در صنعت آسانسور و ساختمان است. اما ممکن است به نام‌های دیگری نیز شناخته شود از جمله چاه آسانسور ، چاهک آسانسور ، فشار منفی آسانسور ، حفره آسانسور و…

آببندی چاله آسانسور چیست؟

آب‌بندی ، آببندی یا عایق کاری چاله آسانسور (چاهک آسانسور) به عملیاتی گفته می‌شود که به منظور محافظت از چاله آسانسور در مقابل ورود آب و رطوبت به داخل آن انجام می‌شود. این عملیات برای حفظ سلامتی و عمر مفید آسانسور و ایمنی کاربران ضروری است.

اهمیت آب بندی چاله آسانسور

آببندی چاله آسانسور یا عایق کاری فشار منفی آسانسور یک نقطه بسیار حیاتی در طراحی و نصب آسانسور است و اهمیت آن به دلایل زیر بسیار بالاست :

• جلوگیری از نفوذ آب:

چاه آسانسور تمایل دارد که آب جاری به داخل آن نفوذ کند، به ویژه در هوای بارانی یا در مواقع اضطراری مانند حریق. اگر چاله آسانسور به درستی آب بندی نشده باشد، آب ممکن است به سیستم آسانسور و تجهیزات داخل چاله نفوذ کرده و خسارات جدی ایجاد کند.

• حفظ کیفیت تجهیزات:

عایق کردن نادرست می تواند سبب خرابی و خوردگی تجهیزات آسانسور شود. آب ممکن است به قطعات الکتریکی، مکانیکی و الکترونیکی وارد شده و آن ها را دچار خرابی کند. این مسئله می تواند عیب و اختلال در عملکرد آسانسور ایجاد کند و نیاز به تعمیرات پیچیده و گران قیمت داشته باشد.

• حفظ ایمنی مسافران:

آب‌بندی نادرست می تواند باعث ایجاد مشکلات ایمنی برای مسافران آسانسور شود. در مواقع ضروری مانند حوادث حریق، آب بندی نادرست می تواند مانع از خروج افراد از آسانسور شود و وضعیت بحرانی را تشدید کند.

• افزایش دوام و عمر مفید:

عایق مناسب فشار منفی آسانسور به دوام و عمر مفید طولانی تری برای سیستم آسانسور کمک می کند. این موجب می شود تا نگهداری و تعمیرات کمتری نیاز باشد و هزینه های عملیاتی کاهش یابد.

• مطابقت با استانداردها و مقررات:

طراحی و نصب آسانسور، باید با استانداردها و مقررات مربوط به ایمنی و عملکرد آسانسور هماهنگ باشد. آببندی مناسب چاله آسانسور به اطمینان از رعایت این استانداردها کمک می کند.

به طور کلی، آب بندی چاهک آسانسور برای حفظ عملکرد صحیح، ایمنی و دوام آسانسور بسیار حیاتی است و باید با دقت و توجه به استانداردها و مقررات مربوطه انجام شود.

اجرای آب‌بندی چاله آسانسور

باید بگوییم که کار آب بندی چاله آسانسور کاری کاملاً تخصصی است و بهتر است توسط متخصصین و هنگامی که ساختمان در حال ساخت است انجام شود.

اجرای آب بندی چاله آسانسور روش های مختلفی دارد که به انواع آن می پردازیم:

اجرای عایق چاه آسانسور با استفاده از ژئوسنتتیک ها

استفاده از ورق ها یا پوشش های عایقی که بین بستر و مقطع بتن ریزی قرار داده می شوند و به صورت عایق برای نفوذ آب به درون چاله آسانسور عمل می کنند و خود انواع مختلفی دارند، مانند ورق ژئو ممبران، ژئو گرید، ورق ژئو تکستایل.

آب بندی چاله آسانسور با استفاده از ژئوسنتتیک ها یک روش موثر و متداول در ساخت و نگهداری چاله های آسانسور است. این مواد با ویژگی های ضدآب و مقاوم در برابر فشار زمین و نفوذ آب به عنوان یک مانع مؤثر برای حفظ آب بندی چاله آسانسور عمل می کنند.

آب بندی چاله آسانسور با بتن آب بند

آب بندی چاله آسانسور با استفاده از اجرای بتن آب بند یکی از روش های معمولی و مؤثر برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل چاله آسانسور است. این روش معمولاً در مواردی که می خواهید یک لایه دائمی از آب بندی بر روی دیواره ها و کف چاله ایجاد کنید و از انجام کارهای زیرساختی پیچیده خودداری کنید، استفاده می شود.

در این روش از بتن هایی با خاصیت عایقی به جای ورقه های عایق استفاده می شود. همچنین واتر استاپها نیز برای آب بندی چاله ها در این روش نیز مورداستفاده هستند. اگر بتوان در این روش اختلاط کامل میان مصالح را به درستی رعایت نمود، این روش نتیجه بسیار مثبتی را به همراه خواهد داشت. این بتن های عایق در مقابل رطوبت را می توان از افزودن موادی خاص مانند افزودنی ژل میکروسیلیس، مایع آب بند کننده بتن، کریستال شونده، رزین های آکریلیکی آب بند، پودر آب بند کننده و غیره، به بتن درست کرد. یا می توان از واتر استاپ ها یا آب بند کننده های فیزیکی موجود در بازار استفاده کرد.

هرکدام از این افزودنی ها مشخصات به خصوصی دارند و باید با توجه به پروژه اقدام به انتخاب آن ها کنید. کارشناسان متخصص گروه فنی و مهندسی طاقتی می توانند مشاوره لازم در این زمینه را به شما عزیزان ارائه دهند.

واتر استاپ ها نیز به نوعی آب بند کننده های فیزیکی به شمار می روند. به طورکلی سه نوع واتراستاپ نیز وجود دارد که عبارت اند از: واتراستاپ بنتونیتی ، واتراستاپ هیدروفیلی و واتراستاپ پی وی سی.

انواع واتراستاپ ها در سازه های مختلف بتنی

واتراستاپ پی وی سی

واتراستاپ پی وی سی (Waterstop PVC) یک ماده آببندی است که برای جلوگیری از نفوذ آب در سازه های ساختمانی و ترک ها و اتصالات مختلف به کار می رود. این ماده اغلب در ساختمان ها و سازه های زیرزمینی مورد استفاده قرار می گیرد تا آب به سازه وارد نشود و جلوی خرابی های ناشی از نفوذ آب را بگیرد.

واتر استاپ هیدروفیلی

واتر استاپ هیدروفیلی (Hydrophilic Waterstop) یک نوع واتراستاپ (Waterstop) است که به طور فعال با آب تعامل می کند و توانایی جذب و نگه داشتن آب را دارد. این نوع واتراستاپ معمولاً از مواد خاصی تهیه می شود که دارای ویژگی هیدروفیلیک (دوست داشتن آب) هستند و در ترک ها، اتصالات، و نقاط مختلف در سازه ها برای جلوگیری از نفوذ آب به کار می رود.

واتراستاپ بنتونیتی

واتراستاپ بنتونیتی (Bentonite Waterstop) یک نوع واتراستاپ (Waterstop) است که از مواد بنتونیت ساخته شده و برای جلوگیری از نفوذ آب به سازه ها و ترک ها به کار می رود. بنتونیت یک نوع خاک رسی است که در تماس با آب، تورم می کند و خود را به شکل ژلی به آب تبدیل می کند. این ویژگی باعث می شود که واتراستاپ بنتونیتی به عنوان یک مانع مؤثر در برابر نفوذ آب عمل کند.

آببندی چاله آسانسور با پوششهای داخلی

اجرای پوشش آب بندی از داخل (Interior Waterproofing) یکی از روش های مهم برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل سازه ها می باشد. این روش به عنوان یکی از راهکارهای حفظ آب بندی در سازه ها، مخصوصاً در سازه های زیرزمینی و پایه های ساختمانی به خصوص چاله آسانسور کاربرد دارد.

در این روش می توان از آب بند کننده های پایه معدنی که توسط پلیمر اصلاح شده اند، استفاده کرد.

امروزه استفاده از مواد نفوذگر برای آب بندی چاله آسانسور بسیار رایج است. این مواد پایه سیمانی دارند و دارای میکرو ذرات فعال هستند که پس از اعمال روی سطح بتن، با آن واکنش داده، تشکیل کریستال می دهند و شبکه ای متراکم را ایجاد می کنند که تمامی خلل و فرج را پوشانده و چاله آسانسور را از داخل آب بندی می کند.

آب بندی چاهک آسانسور با ایزوگام

قدیمی ترین روشی که برای آببندی چاه آسانسور مورداستفاده قرار می گیرد، ایزوگام کردن و قیرگونی کردن کف آن است. ایزوگام خیلی سریع انجام می شود و کارآمدی بسیار خوبی نیز برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل چاله آسانسور دارد؛ اما در سال های اخیر به طورکلی استفاده از این روش چندان مرسوم نیست.

ایزوگام کردن چاله آسانسور به معنی ایجاد یک پوشش آب بند و عایق برای چاله آسانسور است تا از نفوذ آب به داخل چاله و به سازه آسانسور جلوگیری شود.

لازم به ذکر است که چون ایزوگام فشار منفی را تحمل نمیکند پس به عنوان عایق چاله آسانسور روش مطمئنی نیست و در بلند مدت ممکن است به تجهیزات داخل چاله آسیب وارد کند.

الزامات اجرایی آب بندی چاه آسانسور

الزامات اجرایی آب بندی چاله آسانسور بستگی به مقررات و استانداردهای ساختمانی مربوط به منطقه و کشوری دارد. این الزامات ممکن است بر اساس شرایط آب و هوایی، نوع ساختمان، و دیگر عوامل متغیر متفاوت باشند. با این حال، برخی از الزامات معمولی برای آب بندی چاله آسانسور شامل موارد زیر می شوند:

مطابقت با استانداردهای ملی و محلی

اجرای آب بندی چاله آسانسور باید به مطابقت با استانداردها و مقررات ملی و محلی صورت گیرد. این استانداردها معمولاً حاوی الزامات دقیقی در زمینه مواد، تکنیک ها، و کنترل کیفیت هستند.

استفاده از مواد مطمئن و معتبر

انتخاب مواد آب بندی مهم است. معمولاً از ممبران ها، پوشش های اپوکسی، پلیمرهای آب بند و مواد آب بندی مشابه استفاده می شود. این مواد باید مطابق با استانداردها و مناسب برای شرایط محیطی باشند.

تهیه نقشه ها و طراحی دقیق

طراحی دقیق چاله آسانسور و نقشه های اجرایی با توجه به جزئیات آب بندی بسیار مهم است تا اجرا به درستی صورت گیرد.

تهویه مناسب

تهویه مناسب چاله آسانسور برای کاهش رطوبت و تهویه بهتر فضا بسیار حیاتی است.

عایق کاری مؤثر

استفاده از عایق های حرارتی و صوتی مناسب در چاله آسانسور برای حفظ آب بندی و کنترل دما و صدا بسیار مهم است.

تست آب بندی

پس از اجرای آب بندی، تست های آب بندی باید انجام شود تا اطمینان حاصل شود که پوشش آب بندی به درستی عمل کرده و نفوذ آب به داخل چاله آسانسور نیافته است.

تعویض تجهیزات قدیمی

در صورت نیاز، تجهیزات قدیمی مثل لوله ها و گریل های آب باید تعویض شوند تا جلوی نفوذ آب به سازه گرفته شود.

کنترل کیفیت

فرآیند اجرای آب بندی باید تحت کنترل کیفیت دقیقی قرار گیرد تا به دستورات و استانداردها پایبند باشد.

مراحل اجرای آب‌بندی چاله آسانسور

مراحل اجرای آب بندی چاله آسانسور عموماً به شرح زیر است:

آماده سازی چاله آسانسور

ابتدا چاله آسانسور باید از هر نوع ذرات غیرمناسب و آلاینده ها تمیز شود.

تمامی تجهیزات آسانسور باید از چاله جدا شده و تا زمان اتمام آب بندی از محل خارج شوند.

تعمیر ترک ها و نقاط ضعف

ترک ها و نقاط ضعف در دیواره ها و کف چاله آسانسور باید تعمیر شوند. این اقدام ممکن است با استفاده از مواد تعمیری مخصوص یا سیمان و ملاقه کاری انجام شود.

تزریق پلی یورتان در کانالهای ورودی آب به داخل چاله

در این مرحله پکرها داخل دیوار و در محل نشت آب نصب می شود و توسط دستگاه مخصوص با فشار دادن مواد پلی یورتان داخل دیواره ها تزریق می شود و با برخورد به آب تبدیل به فوم شده و منبسط می گردد.
لازم به ذکر است در این مرحله نیاز به تبحر و کارشناسی دقیق توسط اجرا کننده می باشد.

نصب عایق حرارتی (اختیاری)

در برخی موارد، نصب عایق حرارتی در چاله آسانسور برای کاهش تغییرات حرارتی و محافظت از آب بندی مهم است.

نصب ممبران آب بندی

ممبران آب بندی باید بر روی سطح دیواره ها و کف چاله آسانسور نصب شود. این ممبران معمولاً از مواد پلیمری یا آستالت تهیه می شود که عایقی مطمئن برای آب می باشند.

اتصالات و تزریقات

در نقاط اتصالات و ترک های موجود، اقدام به ایجاد تزریقات آب بندی می شود تا جلوی نفوذ آب گرفته شود.

خشک شدن و تثبیت

پس از نصب ممبران آب بندی، باید آن را به خوبی خشک کرده و تثبیت نمایید. این مرحله ممکن است بدون تردید زمان بر باشد و باید به دقت انجام شود.

تست آببندی

پس از اتمام کار، تست های آب بندی باید انجام شود تا اطمینان حاصل شود که پوشش آب بندی به درستی عمل کرده و آب به داخل چاله آسانسور نفوذ نمی کند.

کلام پایانی

مسئله آب بندی چاله آسانسور ازآن جهت اهمیت بسیار بالایی دارد که به طور مستقیم با امنیت جانی ساکنان ساختمان در ارتباط است؛ بنابراین باید کار آب بندی را با دقت تمام و زیر نظر کادری مجرب انجام داد.

کارشناسان و متخصصان گروه صنعتی طاقتی، آماده هستند تا ضمن ارائه مشاوره کامل در زمینه آب بندی چاله های آسانسور به شما، کار اجرایی آن را نیز با نهایت دقت انجام دهند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با مجموعه گروه فنی و  مهندسی طاقتی در تماس باشید.